Hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình trong khu phi thuế quan có bắt buộc phải có tờ khai hải quan không?

TÓM TẮT NỘI DUNG

Trong thời gian qua rất nhiều doanh nghiệp xây dựng các công trình, nhà xưởng trong các khu phi thuế quan đã gặp phải rất nhiều vướng mắc liên quan đến nội dung hoạt động xây dựng, lắp đặt trong khu phi thuế quan có bắt buộc mở tờ khai hải quan (TKHQ) hay không và nếu không mở TKHQ thì có được áp dụng thuế suất thuế GTGT 0% hay không.

Liên quan đến nội dung này, ngày 18/12/2023, Tổng cục Hải quan đã gửi Văn bản số 6529/TCHQ-GSQL xin ý kiến Vụ Pháp chế, Bộ Tài chính, Cục quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí, Bộ Tài chính (Cục QLGSCST) và Tổng cục thuế, Bộ Tài chính để tổng hợp tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp.

Ngày 17 tháng 01 năm 2024, Cục QLGSCST đã ban hành Văn bản số 123/CST-XNK trả lời cho Tổng cục Hải quan. Theo đó, mặc dù Cục QLGSCST vẫn chấp nhận cho phép doanh nghiệp được lựa chọn có hoặc không mở TKHQ nhưng lại không cho áp dụng thuế suất thuế GTGT 0% đối với hàng hoá nếu không có TKHQ.

Vấn đề đặt ra là “hàng hoá” trong trường hợp này là gì? Thiết bị, vật tư lắp đặt vào công trình có bị xem là hàng hoá hay không?

QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT

Đối với trường hợp này, văn bản quy phạm pháp luật đã quy định, hướng dẫn rất rõ ràng và đầy đủ nên việc Cục QLGSCST đưa ra quan điểm trên là chưa phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành, cụ thể như sau:

– Căn cứ theo hướng dẫn tại Khoản 2 Điều 16 Thông tư số 219/2013/TT-BTC

“Điều 16. Điều kiện khấu trừ, hoàn thuế đầu vào của hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu

…

2. Tờ khai hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu đã làm xong thủ tục hải quan theo hướng dẫn của Bộ Tài chính về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

….

Riêng các trường hợp sau không cần tờ khai hải quan:

…..

– Hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình ở nước ngoài hoặc ở trong khu phi thuế quan.”

Như vậy, theo Khoản 2 Điều 16 Thông tư 219/2013/TT-BTC hướng dẫn về điều kiện khấu trừ, hoàn thuế đầu vào của hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu và các văn bản sửa đổi, bổ sung liên quan, chính Bộ Tài chính đã hướng dẫn rất rõ ràng và cụ thể đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình trong khu phi thuế quan sẽ không bắt buộc phải mở tờ khai hải quan.

Vậy “Hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình” là gì?

– Căn cứ theo quy định tại Khoản 21 Điều 3 Luật Xây dựng quy định

“21. Hoạt động xây dựng gồm lập quy hoạch xây dựng, lập dự án đầu tư xây dựng công trình, khảo sát xây dựng, thiết kế xây dựng, thi công xây dựng, giám sát xây dựng, quản lý dự án, lựa chọn nhà thầu, nghiệm thu, bàn giao đưa công trình vào khai thác sử dụng, bảo hành, bảo trì công trình xây dựng và hoạt động khác có liên quan đến xây dựng công trình.”

Theo quy định trên của Luật xây dựng thì hoạt động xây dựng bao gồm khảo sát xây dựng, thiết kế xây dựng, thi công xây dựng, giám sát xây dựng, quản lý dự án“.

Trong đó, thi công xây dựng cũng đã được Luật xây dựng quy định rất rõ ràng và cụ thể tại Khoản 38 Điều 3 như sau:

“38. Thi công xây dựng công trình gồm xây dựng và lắp đặt thiết bị đối với công trình xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, di dời, tu bổ, phục hồi; phá dỡ công trình; bảo hành, bảo trì công trình xây dựng.

Ngoài ra, Luật xây dựng cũng quy định rất rõ ràng và cụ thể đối với thiết bị lắp đặt vào công trình tại Khoản 39 Điều 3 như sau:

“39. Thiết bị lắp đặt vào công trình gồm thiết bị công trình và thiết bị công nghệ. Thiết bị công trình là thiết bị được lắp đặt vào công trình xây dựng theo thiết kế xây dựng. Thiết bị công nghệ là thiết bị nằm trong dây chuyền công nghệ được lắp đặt vào công trình xây dựng theo thiết kế công nghệ.”

Từ các quy định trên của Luật xây dựng đã khẳng định “Hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình” thuộc trường hợp không bắt buộc phải có tờ khai hải quan theo quy định tại Khoản 2 Điều 6 Thông tư 219/2013/TT-BTC bao gồm:

• Hoạt động xây dựng bao gồm cả thi công xây dựng;
• Thi công xây dựng bao gồm cả xây dựng và lắp đặt thiết bị;
• Lắp đặt thiết bị gồm thiết bị công trình và thiết bị công nghệ;
• Thiết bị công trình là thiết bị được lắp đặt vào công trình xây dựng theo thiết kế xây dựng; và
• Thiết bị công nghệ là thiết bị nằm trong dây chuyền công nghệ được lắp đặt vào công trình xây dựng theo thiết kế công nghệ.

Mặc dù các văn bản pháp lý liên quan đến điều kiện khấu trừ, hoàn thuế đầu vào của hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình trong khu phi thuế quan đã được chính Bộ Tài chính quy định rõ ràng và cụ thể như trên, các định nghĩa liên quan cũng đã được quy định hết sức rõ ràng và đầy đủ trong Luật xây dựng. Tuy nhiên, Cục QLGSCST lại ban hành Văn bản số 123/CST-XNK trả lời Văn bản số 6529/TCHQ-GSQL của Tổng cục Hải quan lại hoàn toàn trái ngược với các quy định pháp luật đang có giá trị pháp lý hiện hành làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàng loạt doanh nghiệp đang chịu sự điều chỉnh của văn bản quy phạm pháp luật này.

KIẾN NGHỊ

Từ các cơ sở pháp lý hết sức rõ ràng và cụ thể trên, chúng tôi kiến nghị Cục QLGSCST các nội dung sau:

• Xem xét hướng dẫn áp dụng thống nhất các chính sách pháp luật đã được quy định trong các văn bản có giá trị pháp lý hiện hành cụ thể trong trường hợp này là quy định tại Khoản 2 Điều 6 Thông tư 219/2013/TT-BTC và các Thông tư sửa đổi, bổ sung liên quan để giúp doanh nghiệp hạn chế rủi ro trong cách hiểu và áp dụng văn bản;
• Cần thống nhất cách hiểu đối với các thuật ngữ được sử dụng trong các văn bản quy phạm pháp luật khi chưa được định nghĩa cụ thể trong văn bản, cần tham chiếu đến các văn bản chuyên ngành để đảm bảo giá trị pháp lý khi áp dụng vào thực tế;
• Trường hợp này, văn bản pháp lý đã quy định rõ, đề nghị Cục QLGSCST thống nhất quan điểm Hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình trong khu phi thuế quan (bao gồm toàn bộ vật tư, thiết bị gắn vào công trình theo thiết kế) thuộc trường hợp không bắt buộc phải có TKHQ vẫn được áp dụng thuế suất thuế GTGT 0% đúng với quy định tại Khoản 2 Điều 16 Thông tư 219/2013/TT-bTC để hạn chế tối đa các rủi ro, vướng mắc cho doanh nghiệp cũng như phát sinh nhiều hệ luỵ pháp lý kéo dài gây thiệt hại nghiêm trọng cho doanh nghiệp nói riêng và xã hội nói chung.

share

admindonghung